Moje Zabrze

Zabrzańskie ulice

/ 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 / 14 / 15 / 16 / 17 / 18 / 19 / 20 / 21 / 22 / 23 / 24 / 25 / 26 / 27 / 28 /

Zabrzańskie ulice

ul. NOCZNICKIEGO
Tomasz Nocznicki - polityk, publicysta i wybitny działacz ruchu ludowego. Urodził się w Warszawie 20.12.1862 roku. Sierota. Po reformie uwłaszczeniowej (1864) zamieszkał wraz z opiekunami w Daszowicach. Od 1870 roku, przez dwa lata uczył się w szkole elementarnej w Lipiu.

Pierwszą pracę podjął na poczcie, w wieku zaledwie 15 lat. Po dwóch latach został zaprzysiężonym pracownikiem. W 1883 roku, żonaty, wcielony został do wojska rosyjskiego. Od 1890 roku, po powrocie z wojska rozpoczął pracę w rosyjsko-polskim klubie urzędniczym. Trzy lata później zamieszkał w Karolewie, gdzie otworzył sklep. Ustabilizowany materialnie przeniósł się w 1896 roku do Belska.

Od tej pory datuje się aktywna działalność społeczna Nocznickiego. Opowiadał się za rozwojem oświaty i kultury ludowej, postępem oraz sprawiedliwością społeczną. Publikował artykuły w piśmie "Zorza", popierał czytelnictwo. Występował przeciwko klerowi. Stał się inicjatorem powstałej w 1902 roku w Belsku spółki dla wspólnych zakupów oraz maślarni spółkowej, pierwszych na terenie Guberni Warszawskiej. W 1906 roku, Nocznicki więziony był 7 tygodni w grójeckim więzieniu. Chory na serce przebywał w Krakowie. Powróciwszy do Warszawy rozpoczął stałą współpracę z pismem "Siewba", które skupiało działaczy chłopskich po likwidacji Polskiego Związku Ludowego i pisma "Zagon". Zamieścił w nim artykuł "O Konstytucji 3 Maja" poruszając tematykę korzyści chłopskich, wynikających z tego dziejowego aktu. Współpracował z nowym pismem "Zaranie" (od 1907), na łamach, którego wyrażał poparcie dla postępu społecznego i demokracji. Negował natomiast kler i obszarnictwo.

Był gorącym rzecznikiem wzrostu poziomu oświaty, postępu społecznego, opieki lekarskiej na wsi. Doprowadziło to do konfliktu z kościołem i obszarnikami. Po osiedleniu się w Lipiu (1908) działał w organizowaniu kółek rolniczych im. Stanisława Staszica. W 1911 roku został prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Kółek Rolniczych. Kontynuował ciągłość samokształcenia i rozwoju naukowego światopoglądu. W grudniu 1915 roku w trakcie zjazdu Stronnictwa Ludowego i Niezależnego Związku Chłopskiego, Nocznickiego wybrano Prezesem Zarządu Głównego PSL. Od 1916 roku wydawca pisma PSL "Wyzwolenie". W 1918 roku Zjazd PSL w Warszawie delegował Nocznickiego w skład rządu Ignacego Daszyńskiego, powstającego w Lublinie. Pełnił w nim funkcję ministra bez teki, podobnie w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego, powołanym przez Józefa Piłsudskiego 18 listopada 1918 roku. Został posłem na Sejm w 1922 roku z ramienia PSL "Wyzwolenie". Powrócił do Lipia po rozwiązaniu Sejmu I kadencji.

W swoich artykułach wypowiadał się przeciwko polityce panującej w Polsce. Został senatorem z ramienia PSL "Wyzwolenie". Jako przedstawiciel partii wziął udział w Kongresie Centrolewu, na którym ostro zareagowano na uwięzienie w Brześciu posłów Centrolewu, w tym Wincentego Witosa. Poparł utworzenie Stronnictwa Ludowego z połączenia PSL "Piast" i PSL "Wyzwolenie". Był członkiem Rady Naczelnej SL. W 1935 roku wycofał się z życia politycznego. Zmarł w Słomnikach pod Krakowem 3 listopada 1944 roku. W 1947 zwłoki T. Nocznickiego pochowano w Lipiu.

tekst ze strony
http://www.grojec.pl/prezentacja/postacie/tomasz_nocznicki.html

ul. T. Nocznickiego, dawniej Rejmarkiewicza oraz Werderstr., łączy ul. Niedziałkowskiego z ul. M. C. Skłodowskiej. Jest to ulica z zabudową typowo mieszkaniową, pochodzącą z czasów przedwojennych. Brak charakterystycznych elementów mogących ją wyróżniać, oprócz dużego spadku nachylenia w kierunku ul. Niedziałkowskiego.

kliknij, zobacz duże zdjęcie kliknij, zobacz duże zdjęcie kliknij, zobacz duże zdjęcie kliknij, zobacz duże zdjęcie

Zdjęcia - Zbyszek Natorski, informacje - Marian Jędrzejczak

Szukaj

Menu

Zobacz również