/ 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 / 14 / 15 / 16 / 17 / 18 / 19 / 20 / 21 / 22 / 23 / 24 / 25 / 26 / 27 / 28 /

ul. PIŁSUDSKIEGO Józef Klemens Piłsudski urodził się 5.12.1867 roku w Zułowie na Wileńszczyźnie w rodzinie szlacheckiej. Po przeprowadzeniu do Wilna, Piłsudski uczęszczał tam do gimnazjum, potem rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Charkowskim. Po zamieszkach studenckich został relegowany z uczelni.

W wieku 19 lat za udział w spisku, został aresztowany i zesłany na Syberię. W 1892 roku, po powrocie z zesłania, Piłsudski wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1894 roku został wybrany na przedstawiciela Sekcji Litewskiej w nowo powstałym Centralnym Komitecie Robotniczym PPS i został redaktorem naczelnym "Robotnika". W 1901 roku ożenił się z Marią Juszkiewiczową i przeprowadził do Wilna, następnie do Łodzi, gdzie znajdowała się tajna drukarnia.

W 1900 roku, po zdekonspirowaniu wydawnictwa, został ponownie aresztowany. Uciekł z petersburskiego więzienia. W 1904 roku, pod wpływem rozwoju sytuacji na Dalekim Wschodzie, zaczął myśleć o zorganizowaniu konspiracyjnych oddziałów bojowych. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej, w latach 1904-1905, przebywał na Dalekim Wschodzie. Po powrocie do kraju (1904) Piłsudski organizował partyjne bojówki, które aktywnie walczyły w czasie rewolucji 1905 roku. W 1908 roku z inicjatywy Piłsudskiego powstał konspiracyjny Związek Walki Czynnej pod kierownictwem Kazimierza Sosnkowskiego. ZWC powiązany był z PPS - Frakcją Rewolucyjną.

Z czasem ZWC wiązał swą działalność z organizacjami jawnymi, takimi jak Związek Strzelecki i Polskie Drużyny Strzeleckie. Działalność finansowana była przez napady na banki i pociągi przewożące pieniądze. W 1912 roku Piłsudski został wybrany na Komendanta Głównego Związku Strzeleckiego i przyjął pseudonim Mieczysław.

W okresie poprzedzającym wybuch I wojny światowej Piłsudski zaangażował się w organizowanie rozmaitych grup paramilitarnych w Galicji. W 1913 roku zorganizował w Stróży, koło Limanowej, kurs szkoły oficerskiej Związku Strzeleckiego. Pod auspicjami Austrii ze Strzelca, Sokoła i Drużyn Bartoszowych powstały Legiony Polskie, których dowództwo powierzone zostało Piłsudskiemu. Walczyły one na froncie wschodnim z Rosją po stronie Austro-Węgier i Niemiec.

W październiku 1914 Piłsudski zainicjował powstanie Polskiej Organizacji Wojskowej. Wobec przechylenia się szali zwycięstwa na stronę Ententy, Piłsudski doprowadził do tzw. kryzysu przysięgowego, zalecając żołnierzom polskim, by nie składali przysięgi na wierność Niemcom. Został osadzony w twierdzy w Magdeburgu, a Niemcy internowali większość legionistów. Od tej chwili jego popularność - jako ofiary prześladowań i symbolu walki z okupantem - znacznie wzrosła. Niepowodzenia na froncie zmusiły Niemców do rozważenia kwestii uwolnienia Komendanta, do czego jednak doszło dopiero 8 listopada 1918 roku.

11 listopada 1918 roku, po triumfalnym powrocie Piłsudskiego do Warszawy, ustanowiona przez państwa centralne Rada Regencyjna mianowała go Tymczasowym Naczelnikiem Państwa. 22 listopada ukonstytuował się powołany przez niego rząd Jędrzeja Moraczewskiego. W styczniu następnego roku Sejm Ustawodawczy przyznał Piłsudskiemu uprawnienia Naczelnika Państwa.

W roku 1919 wybuchła wojna z Rosją bolszewicką. Piłsudski podjął ryzykowną "wyprawę wileńską". Podczas pierwszej fazy udało mu się wyprzeć Armię Czerwoną z Wileńszczyzny. Piłsudski rozpoczął ofensywę na Kijów i 7 maja wkroczył do miasta. 18 maja powrócił do Warszawy. Wkrótce jednak ruszyła bolszewicka kontrofensywa pod dowództwem Tuchaczewskiego. Polacy zostali zmuszeni do wycofania z Kijowa i odwrotu. To jednak nie było głównym celem Armii Czerwonej i w zaistniałej sytuacji bolszewicy chcieli wejść do Warszawy.

Klęska kijowska wzmogła krytykę w kraju. Sejm Ustawodawczy powołał Radę Obrony Państwa, która, choć działała pod dowództwem Piłsudskiego, to jednak ograniczała w pewnym stopniu jego władzę. 12 sierpnia Józef Piłsudski opuścił Warszawę i udał się do Puław składając na ręce premiera Witosa dymisję z funkcji Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. Premier Witos dymisji nie przyjął. Rozpoczęła się bitwa warszawska, która trwała od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. W dniach 12-19 sierpnia bitwą dowodził Szef Sztabu Generalnego WP, gen. Tadeusz Jordan Rozwadowski, natomiast Józef Piłsudski objął generalne kierownictwo nad kontrofensywą. Dowodzona przez Piłsudskiego armia złożona z pięciu dywizji piechoty i brygady kawalerii, przełamała front bolszewicki i dostała się na tyły atakujących Warszawę wojsk Tuchaczewskiego, zmuszając je do odwrotu. Całkowite zaskoczenie przechyliło szalę zwycięstwa na stronę Polaków.

Sukces militarny został przypieczętowany ostatecznie w bitwie nad Niemnem. Sukces armii polskiej był pełny, jednakże zarówno Traktat Ryski, jak i siłowe rozwiązanie na Litwie było jednocześnie klęską koncepcji politycznej Piłsudskiego. Fiasko koncepcji politycznej było przyczyną osłabienia pozycji Marszałka, a konstytucja marcowa ograniczyła jego władzę. 14 grudnia 1922 roku Piłsudski złożył władzę w ręce prezydenta Gabriela Narutowicza. Po jego śmierci w zamachu i obraniu nowego prezydenta (Stanisława Wojciechowskiego), objął stanowisko Szefa Sztabu Generalnego.

Gdy w 1923 roku powstał gabinet Wincentego Witosa, złożył rezygnację i wyprowadził się do willi w Sulejówku, gdzie zamieszkał z dziećmi i drugą żoną - Aleksandrą (którą pojął w 1921 roku, po śmierci Marii). Zajął się pisaniem - powstały wówczas m.in. "Rok 1863" i "Rok 1920". Pogarszająca się sytuacja polityczna kraju, kolejne upadające rządy, lęk przed rosnącą w siłę endecją sprawiły, że pod koniec 1925 roku Piłsudski zdecydował się wrócić do czynnego uprawiania polityki. Wykorzystując zbieg sprzyjających okoliczności, w maju 1926 roku zebrał w okolicach Rembertowa kilka pułków pod pozorem manewrów. 12 maja 1926 roku siły Piłsudskiego ruszyły na Warszawę. Po trzydniowych krwawych walkach Piłsudski dokonał zamachu stanu znanego jako przewrót majowy.

Piłsudski objął Ministerstwo Spraw Wojskowych i urząd Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych. 31 maja został wybrany na prezydenta Rzeczypospolitej, jednak godności nie przyjął. Ukonstytuowanie się nowej władzy zalegalizowało przewrót majowy. Piłsudski wprowadził system autorytarny oparty na armii i swych zwolennikach - zwany sanacją. Wprawdzie nie zmienił konstytucji, ale ograniczył znacznie rolę parlamentu. Opozycja polityczna uległa prześladowaniom tak drogami prawnymi, jak i metodami siłowymi, takimi jak utworzony w 1934 roku obóz w Berezie Kartuskiej, w którym umieszczano przeciwników bez wyroku sądowego.

Wielu przeciwników politycznych Piłsudskiego zmuszonych zostało do emigracji. W 1935 roku jego zwolennicy doprowadzili do przegłosowania Konstytucji Kwietniowej, zaprojektowanej z myślą o politycznym spadkobiercy bardzo już wtedy chorego Piłsudskiego.

W polityce zagranicznej udało mu się doprowadzić do chwiejnej normalizacji stosunków z Niemcami i Związkiem Radzieckim. Szukał oparcia w sojuszach z aliantami zachodnimi - Francją i Wielką Brytanią oraz zaprzyjaźnionymi sąsiadami - Rumunią i Węgrami.

Józef Piłsudski zmarł w Belwederze 12 maja 1935 roku. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją narodową. W 1936 serce Piłsudskiego zostało złożone w grobie jego matki na cmentarzu na Rossie w Wilnie, a ciało - po perypetiach polityczno-religijnych - w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów na Wawelu.

tekst ze strony
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski

ul. Marszałka J. Piłsudskiego, dawniej K. Świerczewskiego - Michała - Horst-Wesselstr., łączy ul. F. Roosevelta z ul. Wolności. Charakteryzuje się kostką brukową na jezdni oraz budownictwem mieszkaniowym w postaci domków jednorodzinnych, w przeważającej ilości z okresu przedwojennego. Znajduje się tu Ogród Botaniczny, korty tenisowe i Zespoły Szkół. Jest tu dość duży ruch samochodowy. Ulica jest przeznaczona do przebudowy.

Zdjęcia i informacje - Marian Jędrzejczak