/ 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 /

Dzięki wybudowaniu kolei i dworca pojawił się w Zabrzu pierwszy urząd pocztowy. W roku 1851 dnia 1 lipca uruchomiono pod kierownictwem inspicjenta dworca pana Giersberg ekspedycję pocztową II klasy. Zezwolenia na to wydał dyrektor naczelny Poczty w Opolu o nazwisku Albinus.

A oto treść tego zarządzenia z jednoczesnym uzasadnieniem tej decyzji w tłumaczeniu z języka Niemieckiego:

Z dniem 1 lipca będzie w okręgu Dyrekcji Głównej Poczty (w Opolu) nowo utworzona:

1. Ekspedycja pocztowa w Zabrzu, na przystanku Kolei Górnośląskiej.

W Zabrzu i Rudzie będą od dnia 1 lipca zatrzymywać się regularnie wszystkie pociągi i dla tego mogą one być wykorzystywane do przewożenia poczty.

Opole, dnia 21 czerwca 1851 r.
Dyrektor Naczelny Poczty   
Albinus                

W pierwszych latach eksploatacji kolej ta nie zatrudniała wielu pracowników. Dokładniejsze dane o zatrudnieniu istnieją od momentu przejęcia administracji przez urzędników państwowych w dniu 1 stycznia 1857 roku, a więc jeszcze przed pełnym upaństwowieniem Kolei Górnośląskiej. Pierwszym urzędnikiem państwowym kolei z funkcją zawiadowcy dworca Zabrze został z dniem 1 stycznia 1857 inspektor kolejowy von Treyden. W roku 1860 do personelu stacji zaliczali się: 1 kontroler stacyjny, 1 asystent stacyjny, 1 ekspedytor towarowy, 1 asystent, 1 bagażowy, 1 portier, 2 nastawniczych i 1 stróż nocny. W 1871 dworzec zaczęto zaopatrywać w gaz z wybudowanej w 1868 roku w Zabrzu gazowni i zabłysły na nim gazowe latarnie.

W 1902 roku dworcowa restauracja prowadzona była przez małżeństwo Wilhelm i Selma Schaefer.

Dworzec przed rokiem 1915.

W roku 1912 zawiadowcą stacji był pan Groebner, asystowali mu starsi asystenci kolejowi Schwieder i Luedicke. Na dworcu zatrudnieni byli ponadto: 1 młodszy asystent, 1 telegrafista, 4 rozrządowych, 1 Wagenmeister (odpowiedzialny za stan techniczny wagonów), 1 portier, 4 konduktorów, 11 nastawniczych (odpowiedzialnych za zwrotnice), 4 maszynistów lokomotyw i 6 palaczy. 4 osoby zatrudnione były w kasie i przy sprzedaży biletów.

Za ekspedycję towarową odpowiedzialny był zawiadowca dworca towarowego pan Spalding, do pomocy miał dwunastu pracowników. Za odcinek drogowy (Bahnmeisterei) odpowiedzialnych było dwóch pracowników.

Wycinek z księgi adresowej Zabrza z roku 1912 dotyczący pracowników dworca Zabrze oraz przystanku Dorotheendorf (ulica 3-go maja) i punktu załadunkowego Guidogrube (kopalnia Guido) z wymienieniem funkcji i nazwisk

Bardzo ważnym dla Górnego Śląska i Zabrza wydarzeniem był podział tego terenu w wyniku plebiscytu. I tak w roku 1922 na jego skutek rozpadł się powiat zabrzański (9 gmin znalazło się w granicach Polski), a Zabrze stało się miejscowością graniczną, co przyśpieszyło nadanie mu praw miejskich. Wraz z podniesieniem rangi miejscowości stał się dworzec zabrzański dworcem granicznym między Polską a Niemcami. Pociągnęło to za sobą konieczność wybudowania nowego elementu dworca w postaci budynku dla urzędników Agencji Celnej PKP.

Szczegóły prawne i techniczne ruchu granicznego, również na kolei, uregulowane zostały w polsko-niemieckim Układzie o Górnym Śląsku z dnia 15 maja 1922 roku.