Zabrze Zaborze - pocztówki przedwojenne
1 |
Na pocztówce trzy szyby najstarszej cześci nieistniejącej już Kopalni Zabrze. To tzw. pole zachód, rozpoczęte w 1791 roku. Ten obraz zakładu przetrwał aż do jego stopniowej likwidacji w latach 60-70tych. Historia całej kopalni znajduje się na podstronie:Pocztówkę z wydawnictwa C. W. Mierzwa wysłano w 1938 roku z ciekawym znaczkiem "Ogólnoniemiecki festyn sportu i gimnastyki Wrocław 1938". (zobacz pocztówkę od strony tekstu i adresu) |
2 |
Budowę Elektrowni Zabrze z jej imponującymi kominami rozpoczęła w Zaborzu, w 1896 roku, znana berlińska firma Allgemeine Elektrizität Gesellschaft (AEG). Pierwszy adres zakładu to Kronprinzenstrasse 416. Początkowa moc produkcyjna elektrowni wynosiła 3 x 280 kW, jednak już w kilka lat później ok. 10 razy więcej, aby w 1914 roku osiągnąć 20 200kW. Zapewniała ona prąd miastu i jego zakładom przemysłowym. Jeden z pięciu kominów liczył sobie 100 metrów wysokości i 6 metrów przekroju. Węgiel niezbędny do produkcji prądu dowożono z pobliskich kopalń (zlikwidowaną już) koleją wąskotorową. Dzisiaj jest to Elektrociepłownia Zabrze Spółka Akcyjna. |
3 |
Na pocztówce wykonanej jako zdjęcie lotnicze na pierwszym planie widoczna jest Elektrownia w Zaborzu, której budowę rozpoczęła w 1896 roku spółka Allgemeine Elektrizität Gesellschaft (AEG). W 1900 roku Elektrownia została przejęta przez spółkę Schlesische Elektrizitäts und Gas Aktien Gesellschaft.Wydawca: Verlag Aero-Lloyd Luftbild G.m.b.H., Berlin-Tempelhof |
4 |
Ta wykonana ok. 1925 roku pocztówka nosi długi tytuł: Kraftwerk Zaborze O.-S. Der Schlesischen Elektrizitäts- und Gas- Actien - Gesellschaft.
Elektrownia Zaborze Śląskiej Elektrycznej i Gazowej Spółki Akcyjnej. Mamy już podobną na stronie, jednak na tym egzemplarzu widać więcej.
Szeroka ulica u dołu to Wolności. Między elektrownią (cztery kominy) a ulicą widoczny jest budynek z wieżyczką na dachu.
Mieściła się w nim pod numerem 420 poczta cesarska. Po lewej stronie ulicy widać szeroki łuk torów wąskotorówki którą dowożono węgiel z
kopalni Zabrze - Wschód w Zaborzu - Porembie. Ten tor prowadził dalej, przecinając ulicę Pawliczka (Saarland-Strasse) przy stojących
jeszcze szczątkach wiaduktu kolejowego, do spowitej w dymy na górze fotografii koksowni "Skalley". Między nimi przy ulicy widać kopalnię
Zabrze-Zachód, obecnie Skansen Królowej Luizy.
|
5 |
Na pocztówce zaprezentowano uruchomioną w kwietniu 1894 roku brykietownię, która do 2006 roku stała na rogu ulic Wolności i Rymera. Jej produkcję wstrzymano w roku 1973. Pierwszym właścicielem i budowniczym tego objektu był znany w Europie środkowe i wschodniej przemysłowiec i handlarz węglem pochodzenia żydowskiego Caesar Wollheim. Pocztówka ta jest bardzo nietypowym egzemplarzem, ponieważ nie była dostępna w handlu. Zdjęcie to wydane w formie pocztówki przez firmę budowlaną o nazwie HUTA - AG ( Hoch- u. Tiefbau - AG ) służyło jako reklama firmy w branży budowlanej i architektonicznej. Firma -wydawca powstała pod koniec XIX w. we Wrocławiu i przetrwała we Frankfurcie nad Menem aż do lat siedemdziesiątych XX w. |
6 |
Na pocztówce widoczna jest koksownia i fabryka chemiczna zlokalizowana na terenie przy ul. Pawliczka. W latach 1934 - 1945 system płac pracowników fizycznych obejmował 5 klas. Klasa A - 6,20, B - 5,90, C - 5,50 RM/dniówkę. Do klasy A - należeli koksiarze, ubijacze, maszyniści wypycharki, destylatorzy przerobu smół i wysoko wykwalifikowani rzemieślnicy. Do klas D i E zaliczano stanowiska pomocnicze. Kobiety i młodociani wynagradzani byli według odrębnych zasad.
Stempel pocztowy z 1939 roku.
|
7 |
Kartki z Poremby są wielką rzadkością. Dzielnica ta, nazywana również Zaborzem II
pojawia się na mapach dopiero w 1736 roku. Z pierwotnej zabudowy Poremby nie dotrwało
do dzisiaj prawie nic. Większość zabudowań stała się ofiarą buldożerów na przełomie lat
80-tych i 90-tych gdy budowano tam kolejne zabrzańskie blokowisko. Do tego momentu ten zakątek miasta zachował
sobie niepowtarzalną atmosferę rodem z początku XX stulecia.
|
8 |
Bardzo rzadka i cenna pocztówka z ostatnich lat XIX stulecia. Przedstawia koksownię Poremba i kopalnię Królowa-Luiza Wschód (kop. Zabrze). Koksownia Poremba pracowała w latach 1884 1930. Dziś zupełnie już zapomniana. Unieruchomiono ją po modernizacji, stojącej obok ruchu Zachód tej samej kopalni, koksowni "Skalley" która zwiększyła swą moc produkcyjną stosując najnowszy model pieców. Budowa koksowni w najbliższym sąsiedztwie kopalń znacznie poprawiała rentowność przedsięwzięcia skracając do minimum transport węgla z kopalni do koksowni. Pocztówka zatytułowana jest Pozdrowienia z Zaborza Górny Śląsk. Wysłał ją z Zaborza do Raciborza uczeń gimnazjum /dziś liceum/ Hubert Adamtzik do pani Marty Duczek z powinszowaniem urodzin.Wydawca: A. Kempsky, Zaborze. |
9 |
Wyprażony koks z baterii I, II i III wypychano z na rampę koksową, na której rozgarniano go i gaszono ręcznie wodą. Po zgaszeniu koks był ładowany do taczek widłami o rozstępie zębów 50 mm. Do taczek ładowano kęsy i kostkę i przewożono pod wagony kolejowe, na które były przeładowywane. Pozostały koks kierowany był do urządzeń sortowniczych zaopatrzonych w sita o różnej średnicy oczek, których zadaniem był rozdział na różne sortymenty.Wydawca: H. J. Sobotzik, Zabrze |