Zabrze Grzybowice

Dzielnice Zabrza

Rodowód Grzybowic, swymi początkami sięga średniowiecza. Grzybowice pojawiają się w rejestrze podatnicznym biskupstwa wrocławskiego tzw. Rejestrze Ujazdowskim około 1305r. W nim to zachowała się wzmianka, że miejscowość należy do Grzyba, a wieś płaci dziesięciny. Tenże człowiek był niejako założycielem osady, która od niego otrzymała swoją nazwę.

Według starej legendy ów Grzyb na łożu śmierci miał życzenie, aby pochować go po śmierci razem ze zmarłą wcześniej żoną oraz psem, kotem i workiem pieniędzy. Jego grób ma się znajdować w miejscu, gdzie kiedyś był piękny park należący do majątku Grzybowice, a z którego dziś pozostało ledwie kilka starych lip.

Kolejna wzmianka o Grzybowicach pochodzi z roku 1463, w którym to Pelka z Wieszowej i Jan Gizbołka z Grzybowic wystepują jako świadkowie ślubu książęcej pary. Wieś była bardzo mała. W 1672r. liczyla zaledwie 6 gospodarzy. Od 1720r. wieś zamieszkują już gospodarze i zagrodnicy, co świadczyło o zróżnicowaniu majątkowym. W kolejnych latach wzrasta zaludnienie wsi, a rozwarstwianie się ludnosci poteguje. I tak: w 1794r. było 4 gospodarzy, 7 zagrodników i chałupników; w 1780r. 6 gospodarzy 11 zagrodników oraz kilku chałupników, a wieś liczyła 76 mieszkańców, w 1819r. było 7 gospodarzy, 7 zagrodników, 4 chałupników razem 85 mieszkańców, a ponadto dwór pański, owczarnia, piec wapienniczy i 19 zabudowań.

W 1830r. wieś liczyła 20 domostw, 168 mieszkańców, jedną owczarnię, cegielnię oraz piec wapienniczy. W 1840r. domostw było już 26, a mieszkańców 211. Nadal istniała owczarnia, cegielnia i piec wapienniczy, a ponadto założono kuźnię oraz szynk. Obfite dane o wsi i dworze pochodzą z roku 1864. We wsi Grzybowice było 5 gospodarzy, 11 zagrodników i 10 chałupników, zajmujących 231 morgów pola oraz 6 morgów łak.

Była również cegielnia, piekarnia oraz niewielka kaplica. Natomiast majatek obejmowal 1011 morgow (z czego 32 morgi to laki, 277 morgow to wykarczowany las). Dane wspominaja rowniez o inwentarzu zywym, ktory we dworze liczyl 16 koni oraz 50 krów, a we wsi 4 konie i 45 sztuk bydła. W latach 70-tych XVIII w., w ramach kolonizacji powstaly w poblizu Grzybowic dwie nowe kolonie: Marienau i Philipsdorf (Grzybowska i Wieszowska). Od dzisiejszej Szkoly Podstawowej nr 32 do ulicy Koscielnej rozciagala sie kolonia Marienau, zas dalej - kolonia Philipsdorf, ktora byla czescia sasiedniej miejscowosci tj. Wieszowej.

Prawdopodobnie zalozycielem tych kolonii byl owczesny wlasciciel Grzybowic - Larisch. On tez przydzielil nowym osadnikom ziemie, a krol dal kazdemu z nich po 70-100 talarow na zagospodarowanie sie. Kazdy kolonista otrzymal po ok. 8 morgow ziemi. Kolonisci na kilka lat zostali zwolnieni od placenia podatku, a pozniej zobowiazani do placenia na rzecz dworu podatku gruntowego w wysokosci 6 talarow i 18 groszy srebrnych w ciagu roku. Ta reszta 18 groszy stanowila podatek od lasu i mozna bylo jej nie placić, ale wtedy trzeba bylo odrobić 3 dni pańszczyzny.

W 1817r. Grzybowice wraz z koloniami przydzielono do powiatu bytomskiego, a w 1873r. do nowo powstałego powiatu tamogorskiego. W 1877r. zniesiono samodzielność administracyjna kolonii, które wraz z Grzybowicami (majatek i domy po obu stronach dzisiejszej ulicy Witosa) utworzyły jedną miejscowość pod nazwa Grzybowice (Pilzendorf). W roku 1927 w Grzybowicach było 1609 mieszkańców, a obszar dworski zamieszkiwało 66 osob. Pod względem kościelnym Grzybowice przynależały parafii w Wieszowej, a wraz z nią biskupstwu wrocławskiemu. Grzybowice miały wielu włascicieli. Po Grzybie, kolejno byli to:Wrochemowie, Żyrowscy, Ożarowscy, później należały do von Wilczka, Adama Grotowskiego, Julii Hochberg, Szatańskiego, Larischa i innych.

W 1852 r, Grzybowice nabył hrabia Guido Henckel von Donners-marck za cene 34000 talarow Po II wojnie światowej do Grzybowic został jeszcze przyłączony Grabowiec, oddalony od szkoły ok. 1,5 km. same Grzybowice należały do gminy Wieszowa, a ta wchodzila w skład powiatu bytomskiego.

W 1951 r. rozporządzeniem Rady Ministrow z dnia 17 III 1951r. gromada Grzybowice z gminy Wieszowa (powiat bytomski) została włączona do Zabrza. Wtedy zajmowała ona obszar 385 ha. Obecnie Grzybowice stanowia jedną z północnych dzielnic Zabrza. Maja charakter typowo rolniczy. W dzielnicy tej znajdują się: szkoła podstawowa przedszkole, przychodnia lekarska, poczta, kosciół, swietlica dzielnicowa, boisko sportowe, ogródki działkowe, sklepy. W 1977r. liczba mieszkańców wzrosła, kiedy to wybudowano i oddano do użytku dwa budynki z mieszkaniami dla pracowników "FADOM-u". Obecnie w dzielnicy mieszka ok. 1500 osob.

Od l992r. w Grzybowicach działa Rada Dzielnicy wybrana przez mieszkańców. Liczy ona 15 członków, a jej przewodniczacym jest inz. Eryk Galla. Jednym z dużych dzialań Rady była gazyfikacja dzielnicy przy dużym zaangazowaniu finansowym mieszkańców. Obecnie prowadzona jest, z jej inicjatywy, gazyfikacja centralnego ogrzewania szkoły oraz adaptacja pomieszczeń piwnicznych na kuchnię i stołowkę szkolną.

Tekst pochodzi ze strony www.grzybowice.pl

Szukaj

Menu

Losowe zdjęcie

Dobrze wiedzieć

Losowe zdjęcie

Dobrze wiedzieć