Zabrze Zaborze - pocztówki przedwojenne

Zabrze Zaborze - pocztówki przedwojenne

www.zabrze.aplus.pl


1

Pierwszy urząd pocztowy w Zaborzu otwarto 01.11.1871 roku. Zaborze było wówczas jeszcze samodzielną gminą. Urząd otwarty był w godzinach od 7:00 do 9:00 przed południem i od 13 do 16 popołudniu. Kursujący miedzy Zabrzem a Zaborzem trzy razy dziennie wóz pocztowy zabierał także pasażerów. Widoczny na pocztówce budynek urzędu pocztowego przy ulicy Wolności stał w pobliżu elektrowni. Nad wejściem widoczny jest napis "Poczta Cesarska" .

Pocztówka z obiegu w roku 1902.
Wydawca: Arthur Kempsky, Zaborze
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


2

Pięć widoków na obecnie wschodni kraniec Zabrza, do 1927 roku samodzielną gminę Zaborze. U góry neogotycki kościół parafii św. Franciszka z 1885 roku i uruchomiona w 1791 roku państwowa pruska kopalnia "Królewska", w 1810 nazwana Kopalnią Królowej Luizy, od imienia małżonki króla Prus. W środku widok ogólny dzielnicy. U dołu ulica Kronprinzenstrasse, czyli Wolności, oraz reprezentacyjna ulica Brojastrasse, niegdyś tętniąca życiem, po zamknięciu kopalni Zabrze w 1998 roku prawie wymarła. To ulica Lompy.

www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


3

Pocztówka zatytułowana jest Broja - Strasse und Evangelische Kirche. Zarówno ulica, po wojnie nazwana ulicą Lompy, jak i ewangelicki kościół w Zaborzu to już tylko zabrzańska historia. Z powstałej pod koniec XIX wieku koloni "B" kopalni Królowa Luiza (kop Zabrze), stoją zaniedbane pojedyncze kamienice. Kościół rozebrano w 1970 roku, po odprawieniu ostatniego uroczystego nabożeństwa, na skutek szkód górniczych. Po upadku kopalni wymarła prawie całkowicie kolonia "B", okazała ulica Lompy i kilkanaście niegdyś gęsto zabudowanych krótkich ulic. Pocztówka pochodzi z pierwszych lat XX wieku.

Wydawca: Verlag Heinrich Broll, Buchhandlung, Zaborze O.-S.
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


4

Ten okazały budynek mieści się w Zaborzu przy ulicy Wolności. Od 1917 roku był siedzibą Państwowej Inspekcji Górniczej. Poprzednia Inspekcja znajdowała się nieco dalej w kierunku Rudy Śląskiej w prostym ceglanym budynku o dwóch skrzydłach. Jej zdjęcie znajduje się również w tej kolekcji. Proszę zwrócić uwagę na przejeżdżający pod Inspekcją tramwaj.

Pocztówka w obiegu w 1918 roku.
Wydawca: A. Kempsky, Zaborze O.S.
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


5

To pocztówka z Poremby, nazywanej często Zaborzem II. Przedstawia restaurację z ogrodem i kręgielnią przy ulicy Wolności, której właścicielem był Johann Czeczotta. Budynek nie istnieje. Ostatnie zabytkowe kamienice w Zaborzu i Porembie przy ulicy Wolności wyburzono pod budowę trasy średnicowej. W książce adresowej Zaborza z 1912 roku znajdujemy wpis: Czeczotta Adolf, wyrób kiełbas, Brojastrasse 5. (ul. Lompy przy kop. Zabrze). Być może był to krewny właściciela restauracji.

Wydawca i autor fotografii: Willy Maron, Zaborze O/S.
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


6

Restauracja "Quasigroch" w Zaborzu II, czyli w Porembie, jak brzmi opis tej pocztówki, znajdowała się przy ulicy Wolności (Kronprinzenstrasse) pod numerem 118. Stan ten nie zgadza się z obecnym numerowaniem kamienic przy tej ulicy. Przed przyłączeniem Zaborza do Zabrza w 1927 roku, numeracja domów w Zabrzu kończyła się przy granicy z Zaborzem i zaczynała od pierwszego domu w Zaborzu na nowo. Ulica nie zmieniała jednak swej nazwy. Stąd taki niski numer domu w Porembie.

Wydawca i autor fotografii: Willy Maron, Zaborze O/S.
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


7

Ten pozornie nieznany nikomu budynek stał przy schodach prowadzących do kościoła i na cmentarz przy ulicy wolności w Zaborzu aż do początku lat 80-tych XX wieku. To zdjęcie wykonano około roku 1900. W późniejszym czasie rozbudowano parter w kierunku ulicy dodając wiele ozdobnych elementów co bardzo zmieniło jego wygląd. Dom rozebrano po pożarze. Przed wojną był on Katolickim Domem Związkowym. Po wojnie siedzibą Domu Kultury Kopalni Zabrze. Działały w nim sekcje modelarskie i muzyczna oraz taneczna. Obecnie na tym miejscu znajdują się drobne sklepiki i parking.

Wydawca: Verlag Arthur Kempsky, Zaborze O.S.
www.zabrze.aplus.pl
www.zabrze.aplus.pl


8

Oto nieistniejący już a poświecony 4 lipca 1926 roku pomnik dla 1100 mieszkańców Zaborza poległych w okresie I wojny światowej i powstań śląskich za Niemcy. Wybudowano go wzdłuż. kościoła św. Franciszka od strony ulicy Wolności. Jego projekt powstawał już od końca 1924 roku. Do komitetu zajmującego się jego budową należeli: architekt dr. Nitze, radca górniczy Palm, przewodniczący gminy Zaborze dr. Franz Killing, kierownik szkoły ludowej nr 4 Johann Mokross oraz radca górniczy Arthur Schuberth. Dr. Nitze, jako architekt był projektantem pomnika. Sam pomnik tworzyło siedem odcinków muru, trzy środkowe były wyższe. Z poziomu chodnika dochodziło się do niego po trzech schodach. Na trzech środkowych częściach pomnika umieszczono tablice projektu prof. dr. Kurta Bimler z Wrocławia. Tablice odlano w słynnej z tego rodzaju prac odlewni w Gliwicach. Tablica środkowa ukazywała boginię zwycięstwa Nike pochylającą się nad siedzącym nagim żołnierzem w hemie. Na lewej tablicy znajdowała się dedykacja: Poległym w wojnie 1914 - 1918 oraz w walkach granicznych 1919 - 1921 za niemiecką ojczyznę bohaterom, pomnik ten poświęcają mieszkańcy gminy Zaborze 4 lipca 1926 roku. Na prawej tablicy znajdował się następujący tekst: Kto żyje w sercach swych bliskich, nie umarł. Jest tylko daleko. Martwym jest tylko kto został zapomniany. Wierne wyplenienie obowiązku powinno zawsze być nam przykładem.

www.zabrze.aplus.pl

Szukaj

Menu

Losowe zdjęcie

Dobrze wiedzieć

Losowe zdjęcie

Dobrze wiedzieć