KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. ANDRZEJA
Zabrze, ul. Wolności 196
http://www.andrzej.zabrze.pl/

Obecny, murowany, neoromański kościół pw. św. Andrzeja Apostoła wybudowano w latach 1863-66. Konsekracji kościoła dokonał 6 maja 1868 roku sufragan wrocławski, bp Adrian Włodarski. W latach 1895-96 dobudowano boczną nawę (obecnie - kaplica pw. Serca Pana Jezusa). Na uwagę zasługuje znajdująca się w prezbiterium mozaika, wykonana w 1943 r. Mozaika przedstawia (patrząc od góry): Trójcę Przenajświętszą, poczet świętych z centralną postacią Najświętszej Maryi Panny oraz Chrystusa w otoczeniu Apostołów.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. ANNY
Zabrze, ul. 3 Maja 18
http://www.kuria.gliwice.pl/kuria/?ID=132&akcja=parafia

Historia parafii sięga I poł. XIX w. W tym czasie została rozbudowana dzielnica Zabrza - Dorota, która w 1889 r. liczyła ponad 12.000 wiernych. Z tego powodu proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Henryk Neuman, podjął starania o budowę nowego kościoła pw. św. Anny. Prace budowlane rozpoczęto 14 kwietnia 1897 r., a 10 października 1900 r. kard. Jerzy Kopp z Wrocławia dokonał konsekracji nowej, neoromańskiej świątyni.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. FRANCISZKA
Zabrze, ul. Wolności 446
http://www.franciszek.gliwice.opoka.org.pl/

Zabrzańska dzielnica Zaborze należała do istniejącej już w 1305r., oddalonej o ok. 3 km, parafii św. Jana Chrzciciela w Biskupicach. W latach 1870-71 wzniesiono na Zaborzu kaplicę pw. NMP Niepokalanie Poczętej, jako wotum za ocalenie od zarazy w 1869 r. Nowo wybudowaną kaplicę poświęcono 3 maja 1871r. Parcelę pod budowę kaplicy przekazał w darze hrabia Henckel von Donnersmarck. W 1875 r. Zaborze liczyło już prawie 8500 mieszkańców. Zaistniała wówczas potrzeba wybudowania kościoła. Z inicjatywy kuratusa z Rudy, ks. Teofila Schöneicha, w latach 1884-85 wybudowano neogotycką świątynię pw. św. Franciszka z Asyżu. Nowy kościół został poświęcony 29 listopada 1885 r. przez dziekana z Bielszowic, ks. Jana Hrubego. W następnym roku erygowano parafię, a 6 maja tego samego roku kard. Jerzy Kopp dokonał konsekracji kościoła.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. JADWIGI
Zabrze-Zaborze, ul. Wolności 504
http://www.sw-jadwiga.info/

Lokalia św. Jadwigi w Zabrzu powstała w 1929r. Jej terytorium wyodrębniono z parafii św. Franciszka z Asyżu w Zabrzu. Drewniany kościół wybudowano w latach 1928-29. Budowniczym kościoła był ks. Józef Bennek, ówczesny proboszcz parafii św. Franciszka z Asyżu. Istotnym czynnikiem, który zadecydował o budowie drewnianego, a nie murowanego kościoła, był fakt częstego występowania szkód górniczych. Kościół zwraca uwagę ciekawą formą architektoniczną, rzadko spotykaną w regionie śląskim. Poświęcenia kościoła pw. św. Jadwigi dokonał w 1929r. sufragan wrocławski, bp. Walenty Wojciech. W 1936r. lokalię podniesiono do rangi kuracji, a w latach powojennych - do rangi parafii.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. JANA CHRZCICIELA
Zabrze-Biskupice, ul. Bytomska 37
http://www.janchrzciciel.zabrze.pl/

Parafia w Zabrzu Biskupicach powstała w XIII w. Dawny kościół parafialny jest już wzmiankowany w 1305 r. Z parafii wyodrębniono z biegiem czasu parafie: św. Franciszka i św. Jadwigi w Zabrzu, Wniebowzięcia NMP w Zabrzu Biskupicach oraz św. Józefa i Matki Bożej Różańcowej w Rudzie Śląskiej. Obecny, neogotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela zbudowano w latach 1853-58. Poświęcenia jeszcze nie ukończonego kościoła dokonano 27 listopada 1857 r., a konsekracji 11 listopada 1863 r. Ostatnią restaurację budynku świątyni przeprowadzono w latach 1994-95.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. JÓZEFA
Zabrze, ul. Roosevelta 104
http://www.swjozef.zabrze.pl/

Lokalia św. Józefa w Zabrzu została wyodrębniona w 1931r. z terytorium parafii św. Andrzeja Apostoła. Nabożeństwa odprawiano początkowo w miejscowej szkole, a nowy murowany kościół parafialny, wg projektu protestanckiego profesora Dominika Böhma z Kolonii, wybudowano w latach 1930-31. Budowniczym kościoła był proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Jan Zwior. Kościół pw. św. Józefa stanowi jeden z ciekawszych przykładów architektury modernistycznej na Górnym Śląsku. Pod kościołem znajduje się duża krypta z ołtarzem poświęconym patronce górników - św. Barbarze. Konsekracji kościoła dokonał 4 września 1932 r. kard. Adolf Bertram. W dwa lata po konsekracji kościoła, 1 października 1934r., kuracja usamodzielniła się, a 11 lipca 1941r. erygowano samodzielną parafię św. Józefa.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. KAMILA
Zabrze, ul. Dubiela 10
http://www.kamilianie-zabrze.pl/

Lokalia św. Kamila, wydzielona z parafii św. Andrzeja Apostoła, powstała w 1928r. Parafialny kościół pw. św. Kamila powstał w wyniku prac adaptacyjnych z dawnej sali teatralnej. Poświęcenia kościoła dokonał 7 października 1928 r. kard. Adolf Bertram. W 1932r. lokalia została podniesiona do rangi kuracji, a następnie do rangi parafii. Zaadaptowana na kościół sala teatralna łączyła się w jednej bryle architektonicznej ze szpitalem. Cały obiekt był własnością Ojców Kamilianów. W 1947r. ówczesne władze przejęły szpital na rzecz państwa. Obecnie w części budynku przyległej do kościoła mieści się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy prowadzony przez Zakon.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ POKOJU PARAFII EWANGELICKO-AUGSBURSKIEJ W ZABRZU
Zabrze, ul. ks. Marcina Lutra
http://www.luteranie.pl/

Dzień 25 października 1874 roku zapisał się na stałe w historii zabrzańskiej Parafii. W tym dniu bowiem, o godz. 18.00, odbyło się poświęcenie nowego kościoła p.w. "Pokoju", a jednocześnie miało miejsce wprowadzenie w urząd pierwszego proboszcza, księdza Gustawa Adolfa Kuhna, który pracował w Zabrzu od 1872 roku, jako wikariusz. Uroczystość poświęcenia kościoła zgromadziła grono znamienitych gości, licznych duchownych ewangelickich, tłumy współwyznawców z Zabrza i okolicznych miast. Gościem uroczystości był również jeden z księży katolickich. Ostatnim etapem prac budowlanych było wybudowanie i oddanie do użytku plebani w roku 1879. Od tego momentu życie parafialne rozwija się bez przeszkód...

KOŚCIÓŁ "KRÓLOWEJ LUIZY" PARAFII EWANGELICKO - AUGSBURSKIEJ NA ZABORZU
Zabrze - Zaborze, ul. Lompy

W 1869 roku pomiędzy Królewską Inspekcją Górniczą w Zabrzu a pracownikami kopalni "Królowa Luiza" zostaje podpisana umowa umożliwiająca nabycie parcel i wybudowanie na nich domów. Powstają kolonie mieszkalne A i B. Pośród mieszkańców było wielu ewangelików, którzy musieli dojeżdżać do kościoła w Zabrzu. Po roku 1897 następuje szybki wzrost ilości wiernych. Wzrastająca ilość wiernych oraz dobra sytuacja finansowa Parafii pozwala na podjęcie decyzji o budowie nowego kościoła na terenie Zabrza. Najszybszy wzrost ilości wiernych następuje w Zaborzu. W związku z tym w latach 1903 - 1905 na parceli położonej przy Brojastraße (ul. Lompy) pomiędzy Kaiser Wilhelmstraße (ul. Racławicka) i Albrechtstraße (ul. Ścieżka Górnicza) w latach 1903 - 1905 według projektu architekta Schmidta z Gery powstaje kościół ewangelicki imienia "Królowej Luizy". Zawieszone na wieży dzwony zostały wykonane przez Franza Schillinga z Apoldy. Poświęcenie kościoła odbyło się 02.07.1905 roku. Plebanię oddano do użytku w 1911 r. Parafia została utworzona i uzyskała samodzielność w 1910 roku. Funkcję proboszcza objął ks. Alfred Kraft. W maju 1970 roku zostaje odprawione ostatnie nabożeństwo. Na skutek szkód górniczych kościół zostaje rozebrany w 1970r.

KOŚCIÓŁ PARAFII NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA
Zabrze - Rokitnica, ul. Ks. Kard. Wyszyńskiego 14
http://www.parafia-rokitnica.pl/

W 1310r. miejscowość, nosząca nazwę Rokytnica, była podzielona pomiędzy diecezją krakowską i wrocławską. Do 1821r. granicę stanowił Potok Rokitnicki. Z tego powodu wschodnia część dzisiejszej parafii w Rokitnicy należała do miechowickiej parafii Świętego Krzyża, natomiast zachodnia - do parafii Wieszowa. W 1857r. dla liczącej około 500 mieszkańców Rokitnicy wybudowano kapliczkę pw. MB Bolesnej. W 1906r. proboszcz miechowicki, ks. Jan Kuboth rozpoczął starania o utworzenie odrębnej placówki duszpasterskiej na terenie Rokitnicy, liczącej już wtedy 2000 mieszkańców. 1 listopada 1906r. wynajął, a później dostosował do celów duszpasterskich salę miejscowego kasyna. Dla powstałej w ten sposób placówki wyznaczono, przy udziale ks. Jana Kubotha, kapłana lokalistę, którym został ks. Józef Matulla. Po pewnym czasie ks. Józef Matulla zakupił parcelę pod budowę nowego kościoła parafialnego oraz założenie cmentarza. Budowę świątyni rozpoczęto w 1911r. Poświęcenie kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa odbyło się 17 listopada 1912r., a dokonał go ks. radca Emanuel Buchwald z Bytomia. Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rokitnicy została erygowana 1 grudnia 1913r. Jej terytorium wydzielono z parafii Świętego Krzyża w Miechowicach i z parafii Wieszowa. W niespełna 10 lat po erygowaniu parafii, 28 października 1923r. kościół został konsekrowany przez kard. Adolfa Bertrama. Podczas uroczystości konsekracji w ołtarzu głównym zostały złożone relikwie św. Maurycego i św. Urszuli.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. TERESY
Zabrze - Mikulczyce, ul. Św. Teresy 2
http://www.teresa.pl/

Po I wojnie światowej Mikulczyce stanowiły duży ośrodek przemysłowy. W związku z tym powstała potrzeba budowy nowego kościoła. Jego budowniczym był ks. Augustyn Grochowina, proboszcz pobliskiej parafii św. Wawrzyńca. Za patronkę nowego kościoła obrano św. Teresę od Dzieciątka Jezus. Kościół wybudowano w niezwykle krótkim czasie: 3 października 1932r. rozpoczęto wykopy, 21 maja 1933r. wmurowano kamień węgielny, a już 17 września 1933r. kard. Adolf Bertram z Wrocławia konsekrował świątynię. Projektantem kościoła był architekt Teodor Ehl z Bytomia, który jednocześnie nadzorował prace budowlane. 15 grudnia 1947r. dotychczasowa kuracja św. Teresy została ustanowiona samodzielną parafią. W 1976r. dokonano gruntownej renowacji świątyni. Również w tym czasie, zgodnie ze wskazaniami Soboru Watykańskiego II, przebudowano prezbiterium. W latach 1979-82 kościół wyposażono w nowe, 36-głosowe organy. 1 stycznia 1998r. od parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Zabrzu Mikulczycach odłączono Osiedle Kopernika, które wraz z Osiedlem Hermisza stanowi obecnie nową parafię św. Wojciecha.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. WAWRZYŃCA
Zabrze - Mikulczyce, ul. Mariacka 1
http://www.kuria.gliwice.pl/kuria/index.php?akcja=parafia&ID=146

Z zapisu wizytacyjnego, sporządzonego w 1791r. przez ówczesnego proboszcza ks. Walentego Andlaufa wynika, że już w 1002r. na terenie dzisiejszej parafii św. Wawrzyńca w Zabrzu Mikulczycach istniała kapliczka lub kościółek. Informacja ta nie znalazła jednak dotychczas potwierdzenia w żadnych innych źródłach. Parafia i kościół są wzmiankowane dopiero w spisach świętopietrza z 1326r. W 1530r. na terenie parafii św. Wawrzyńca w Zabrzu Mikulczycach zbudowano z drewna modrzewiowego kolejny kościół. W 1901r., ze względu na swą piękną formę, zabytkowy kościółek został przeniesiony do parku w Bytomiu. Niestety, całkowicie spłonął w czasie pożaru w 1980r. Obecny, murowany, neogotycki kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca zbudowano w latach 1892-94. Konsekracja świątyni nastąpiła w 1896r. W 1946r. został wysiedlony do Niemiec pełniący od 1925r. funkcję proboszcza ks. Augustyn Grochowina. Ostatnią restaurację budynku kościoła przeprowadzono w latach 1994-95.

http://www.kuria.gliwice.pl

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. PAWŁA
Zabrze - Pawłów, ul. Sikorskiego 67 B http://www.pawel.katowice.opoka.org.pl/cms/

Zaprojektowany w duchu modernizującej architektury sakralnej początku XX wieku, operującej formami historycznymi. Fasadą zwrócony na północ. Murowany z cegły, częściowo tynkowany. Trójnawowy pseudobazylikowy z czteroprzęsłowym korpusem i krótkim jednoprzęsłowym prezbiterium. Od zachodu zakrystia, od wschodu kaplica na planie kwadratu. W nawie głównej sklepienie kolebkowe na gurtach, w prezbiterium kolebkowe (Gawlik i Mączyński zaprojektowali sklepienia "kryształowe"). Kaplica przekryta kopułą na pendentywach.

PARAFIA DUCHA ŚWIĘTEGO
41-800 Zabrze ul. Ks. Tomeczka 1
http://www.duchswzabrze.pl/

"Terytorium obecnej parafii Ducha Świętego zostało wydzielone z parafii św. Andrzeja Apostoła w 1926 roku, kiedy to utworzono lokalię Ducha Świętego. Lokalia obejmowała swoim zasięgiem kolonię na Piasku (Sand Kolonie - stąd wywodzi się nazwa dzisiejszej dzielnicy Zabrza - "Zandka").
W 1938 roku lokalię podniesiono do rangi kuracji, a w 1941 roku erygowano parafię Ducha Świętego. Pierwszym proboszczem został dawny wikariusz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Antoni Tomeczek. Kościół parafialny powstał w wyniku adaptacji dawnej gospody. Budynek kościoła stanowił wtedy jedną całość z plebanią. W 1945 roku kościół i plebania zostały spalone przez żołnierzy sowieckich w odwecie za zranienie jednego z oficerów. Od tego czasu nabożeństwa zaczęto odprawiać w zaadaptowanym na ten cel katolickim Domu Młodzieżowym wybudowanym w 1930 roku. Drugi proboszcz parafii, ks. Paweł Pyrchała (1963-75), poszerzył kościół przez dobudowanie bocznej nawy.
W miejscu spalonego kościoła wybudowano dzwonnicę, gdzie zawieszono kolejno trzy dzwony: w 1964 r. - mały, w 1966 r. - średni i w 1967 r. - duży".

http://www.duchswzabrze.pl/

KOŚCIÓŁ PARAFII ŚW. ANTONIEGO
41-800 Zabrze, ul. Rymera 16
http://antonioland.kuria.gliwice.pl/

Parafia św. Antoniego w Zabrzu powstała w 1937r. Jej terytorium wydzielono z parafii św. Franciszka i św. Anny. Na terenie obecnej parafii pierwsze nabożeństwa odprawiano już w latach 1928-30. Za prowizoryczną kaplicę służyła cechownia kopalni "Guido".
Około 1930 r. zakupiono, z zamiarem adaptacji na kościół, budynek, w którym wcześniej znajdowała się restauracja. Dobudowano do niego część spełniającą obecnie funkcję prezbiterium, podwyższono ściany oraz powiększono okna.
Po ukończeniu prac adaptacyjnych, uroczystej konsekracji kościoła pw. św. Antoniego dokonał 25 czerwca 1931r. sufragan wrocławski, bp Walenty Wojciech.
W kościele znajduje się zabytkowy ołtarz główny z XVII w., pochodzący z nie istniejącego obecnie, drewnianego kościoła pw. św. Andrzeja w Zabrzu.
W latach 1995-2001 dokonano generalnego remontu kościoła i probostwa.
W roku 2006 przeprowadzono remont zewnętrznych ścian kościoła, wraz z ich ociepleniem, odnowieniem tynków, oczyszczeniem części ceglanej

SYNAGOGA
Zabrze, ul. Brysza

Była kiedyś w Zabrzu świątynia która zniknęła już z obrazu miasta i świadomości jego mieszkańców. To wybudowana przy skrzyżowaniu ulic Brysza i Karłowicza w 1872 roku synagoga. Jej istnieniu kres położyła noc kryształowa w listopadzie 1938 roku. Dzięki pasji kolekcjonerskiej naszego kolegi możemy przedstawić tu kilka pocztówek z jej widokiem. Są to niezwykle rzadkie i cenne egzemplarze. Nieliczne i trudno dostępne, w rękach innych kolekcjonerów nie wychodzą prawie na światło dzienne.