Opracowanie - Andrzej Dutkiewicz
Grudzień 2011 roku

Pierwszy kontakt Makoszów z koleją miał miejsce w roku 1888, gdy uruchomiono przebiegającą w pobliżu linię normalnotorową Gliwice Sośnica-Gierałtowice-Orzesze o długości 23,99 km.
Jednak przystanek kolejowy powstał dopiero w 1904 roku wraz z uruchomieniem połączenia Gliwice Sośnica-Bielszowice, przedłużonego w 8 miesięcy później do Katowic Ligoty. Znajdował się on niestety aż 1,5 km od wsi, za to przy samej kopalni. Budowa kopalni "Delbrück" (Makoszowy), nazywanej wówczas jeszcze Szybami Zero, była zapewne jednym z najważniejszych powodów uruchomienia tej linii która służyć miała przede wszystkim do wywozu urobku. Oprócz tego pociągi dowoziły ludzi do pracy. (Połączenie tramwajowe z Zabrzem powstało dopiero w okresie PRL-u). Pierwotny projekt trasy przewidywał jej przebieg koło kopalni "Guido" i przez Pawłów, ale ze względu na nowo otwartą kopalnię w pobliżu Makoszów został zmieniony. Z racji położenia między wsiami Makoszowy i Kończyce przystanek nazywał się przynajmniej do 1908 roku MAKOSCHAU - KUNZENDORF.
W tym samym roku doprowadzono do niego wodociąg z kop. w Makoszowach prowadzony z Segietu przez Bielszowice i Pawłów. Przystanek uprawniony był do odprawy pasażerów II-IV klasy oraz towarów. Pierwszy pociąg z węglem przejechał przez stację 18 stycznia 1904 roku, gdy linia formalnie była tylko bocznicą. 1 lutego otwarto odcinek Sośnica-Bielszowice, a 1 października ruszyła regularna eksploatacja całej linii. W latach 1912-1915 przedłużono peron i tor 2, a od strony północnej dodano 2 tory stacyjne. Zaraz po otwarciu przystanku połączono go bocznicą z nowo wybudowaną kopalnią, a około 1912-1913 roku z powstałą przy niej koksownią.

Stara stacja. Zdjęcie pochodzi z książki o tytule "W piątą Rocznicę przejęcia Polskich Kolei Górno-Śląskich od Niemców w dniu 18. czerwca 1922 r." Wydana: Katowice, w czerwcu 1927 r. Nakładem i drukiem Franciszek Buszka, Siemianowice Śl. Słowo wstępne napisał Inż. Bogusław Dobrzycki Prezes Dyrekcji Kolei Państwowych i opatrzone ono jest datą: Katowice, dnia 18 czerwca 1927 r.

Pierwszym budynkiem stacji osobowej był prawdopodobnie podłużny budynek parterowy. Znajdowały się tam poczekalnia i kasa biletowa.

Lata 1921 do 1939

W dniu 20 października 1921, po oficjalnym podziale Górnego Śląska między Niemcy a odrodzone Państwo Polskie, stacja MAKOSZOWY stała się stacją graniczną polską i powiększono ją o następne części, magazyn i halę celną. Choć w dokumencie o podziale kolei na terenie plebiscytowym między Polską a Niemcami znajdziemy informację że polska kontrola celna odbywała się na sąsiedniej niemieckiej stacji w Sośnicy. Ułożono kolejne tory stacyjne. Ustalono że murowany most kolejowy na trasie Makoszowy-Sośnica na rzece Czarnawka utrzymywany będzie przez stronę niemiecką. W latach dwudziestych wybudowano również stojącą po południowej stronie torów, między stacją a szosą makoszowską, wieżę wodną z której korzystały uzupełniające wodę parowozy ciągnące składy z węglem na szlakach Gliwice-Katowice Ligota oraz Makoszowy-Rybnik-Racibórz. Wieżę tą (o dosyć charakterystycznej półokrągłej konstrukcji) rozebrano gdzieś pod koniec lat 70-tych XX wieku.
Sąsiadująca przez tory kopalnia "Makoszowy", wówczas "Delbrück", pozostała (po długotrwałych sporach) w granicach Niemiec.

Wieża wodna. Widoczna na zdjęciu linia oznacza przebieg granicy.

Granica na torach na zachód od przejazdu kolejowego przy dworcu. Po lewej stronie linii granicznej tabliczka niemiecka, po prawej polska z napisem" Państwo Polskie Dyrekcja Kolei Państwowych Katowic". W tle Koksownia i kopalnia "Delbrück" (Makoszowy).

Powyższe dwa zdjęcia pochodzą z publikacji "Schlesiens Ostgrenze im Bild" - "Wschodnia granica Śląska w obrazach", wydanej we Wrocławiu przez Śląski Oddział Krajowy - Związku Niemieckiego Wschodu w latach 30-tych.

W okresie międzywojennym, gdy wieś Makoszowy należała do Polski, w roku 1926 zamieszkiwało ją 3225 osób, 90% polaków i 10% Niemców. Znajdowały się tam młyn parowy, młyn elektryczny i tartak parowy. Z urzędów: urząd gminny, posterunek policji, agentura pocztowa i stacja kolejowa.
W tym okresie stały się Makoszowy stacją węzłową na liniach Katowice Ligota-Rybnik, oraz linii prowadzącej do sąsiedniej, już niemieckiej stacji Gliwice-Sośnica. (Katowice Ligota do Gleiwitz-Ost).
Połączenie Katowice Ligota-Rybnik przez Makoszowy umożliwione zostało dzięki wybudowaniu w latach 1923-24 krótkiego ok. 2,8 km odcinka Makoszowy-Mizerów uruchomionego 1 czerwca 1924 roku. Odcinek ten umożliwił połączenie linii Katowice Ligota-Makoszowy-Gliwice z linią Gliwice-Gierałtowice-Rybnik z pominięciem niemieckich Gliwic.