Wirtualne Muzeum Zabrza - zalepki, winiety

Wirtualne Muzeum Zabrza

zobacz eksponaty »

Czym są winiety (zalepki) i jaką mają funkcję?

Są one formą nalepianej pieczęci, wykonanej z papieru lub z foli, z wytłoczonym napisem i najczęściej symbolem instytucji lub osoby która ją wydała. Może to być rysunek, godło, herb lub tylko napis. Służą one do nalepienia na dokument lub korespondencje, zalepienia urzędowej koperty (podobnie jak pieczęć lakowa), lub przylepienia końcówek sznura łączącego ze sobą kartki wielostronicowego pisma np. notarialnego,świadectwa itp. Pierwowzorem winiet były pieczęcie odciskane w gorącym laku lub wosku wylanym na kartke papieru. Procedura ta ta była jednak bardziej pracochłonna.

Pierwsze zalepki w tej formie pojawiły się w Niemczech (niem. Siegelmarken, Vignetten, Verschlussmarken ) około roku 1870. Posiadały różne formy i często specyficzne krawędzie (jak znaczki pocztowe). Były najczęściej kolorowe. Zalepiano nimi korespondencję wszelakich instytucji państwowych i urzędów, jak i przedsiębiorstw, również prywatnych. Własne winiety wydawały również miasta i gminy, apteki, cechy rzemieślnicze, wojsko, uczelnie, także osoby prywatne.

Cechą rozpoznawczą najstarszych zalepek używanych za czasów panowania cesarza niemieckiego Wilhelma I były długie wstęgi przyczepione do korony nad cesarskim orłem. Za panowania cesarza Wilhelma II skrócono je.

Istniały dwie formy zabezpieczenia korespondencji przed ciekawością osób trzecich. Klasyczna, a więc zalepienia koperty tak aby po jej otwarciu zalepka uległa zniszczeniu, tzw: Pavillionsiegel.

Oraz tzw: pieczęć latająca, fliegender Siegel. W tym drugim przypadku przylepiano winietę tylko na jedno skrzydło koperty co umożliwiało otwarcie i przeczytanie korespondencji oraz po zalepieniu koperty wysłanie jej dalej.

Według reguł klasycznej filatelistki kolekcjonerstwo winiet określa się jako "Erinnophilie", czyli zbieranie tzw: cinderellas. Jest to określenie wszystkich form znaczków nie będących pokwitowaniem za opłatę usług pocztowych.

W naszej kolekcji znajdują się winiety bezpośrednio związane z Zabrzem.

zabrze

Szukaj

Menu

Dobrze wiedzieć